Zoals zoveel gemeenten wil ook Amsterdam een nieuwe wijk bouwen in hout. Dit betreft circa 700 woningen, een basisschool en winkels. De grootste houten woonwijk van Nederland. De wijk komt in de Bijlmermeer.
Naar aanleiding hiervan heeft RTL begin juli gepubliceerd over dit project. Vooral de kritische benadering over houtbouw in dit programma viel op. Daarvoor werd een medewerker van de TU Delft geraadpleegd. In dit gesprek werd ruim gebruik gemaakt van populistische uitdrukkingen.
‘Houten vloeren rotten en je kunt er doorheen zakken.’ Dit klopt maar dan heb je het over uitzonderingen waar op een foute wijze is gebouwd. Het betreft vaak houten begane grondvloeren boven vochtige kruipruimtes. Als alternatief werden later holle baksteenvloeren toegepast, waar je na verloop van tijd ook doorheen kon zakken omdat de wapening was doorgeroest.
Vervolgens kwamen de elementvloeren en kanaalplaatvloeren. Ook werd gesproken over ‘krakende vloeren’ hetgeen uiteraard bij beton niet voorkomt. Als houten vloeren kraken, dan zijn deze niet goed aangebracht. De volstrekt overbodige geplaatste opmerking dat je in hout ‘niet zo hoog kunt bouwen als met beton’. Dit kan bij beton ook alleen maar als je voldoende wapening toepast. Dus beton kan niet zonder staal. Beton is ongeveer even sterk als hout. De vraag is of je in hout zo hoog moet willen bouwen. Alle materialen hebben hun specifieke eigenschappen. Dit geldt voor zowel hout als beton of staal of metselwerk.
Brandveiligheid hout
Ook brandveiligheid komt aan de orde. Als je aan de voorschriften voldoet is ‘bouwen in hout superveilig’ en ‘even veilig als steen’ (of beton). En ‘massief hout kun je niet zomaar aansteken’. Een vreemde opmerking. Ook een rol krantenpapier steek je niet zomaar aan. Na afloop van een brand hou je een ‘verzwakte constructie’ over.
Bij een echt grote brand is bijna elk bouwwerk slooprijp. Ook een betonnen gebouw. Dit uit eigen ervaring. Dus het maakt geen verschil of men bouwt in hout, beton of metselwerk. Dan heeft de opmerking ‘beton en staal behouden hun oorspronkelijke sterkte’ geen enkele waarde. Ook het bluswater wordt opgevoerd als argument tegen bouwen in hout. ‘Bluswater kan flinke schade opleveren’ en ‘hout trekt krom’.
Blijkbaar heeft RTL een advies ingewonnen bij een betonman. Het was beter geweest als ze te rade waren gegaan bij een deskundige op het gebied van bouwen in hout. Men kan zich afvragen of het project in Amsterdam gebaat is bij dit soort opiniërende programma’s. Duidelijk is dat er nog veel missiewerk is te verrichten door de houtbranche.
Vooroordeel houtbouw
Ondanks alle mooie projecten leeft er nog steeds een vooroordeel in de samenleving over houtbouw. En dan te bedenken dat bijna alle woningen, vooral op het platteland, in Scandinavië, Noord-Amerika en Canada in hout zijn gebouwd. Dan hebben we het nog niet over Oostenrijk, Zwitserland en de Oostbloklanden. Gemakshalve hebben we de Zaanstreek nog niet genoemd. Blijkbaar lukt het niet of moeilijk om de kennis en vaardigheden over houtbouw, welke onmiskenbaar in Nederland aanwezig zijn, in de gedachten van de samenleving te implementeren.
Wie of welke organisatie neemt dit op zich? Aannemers of producenten in houtbouw, architecten, constructeurs, opdrachtgevers, overheid? Nog niet vermeld is de bijdrage van houtbouw aan de vergroening van de samenleving en het vastleggen van de CO2 uitstoot. Vaak wordt dit als belangrijkste argument aangedragen om in hout te bouwen. Een prettige woonomgeving in een houten woning is blijkbaar ondergeschikt.
De blog Splinter wordt geschreven door een selecte en gevarieerde groep vaklieden in de houtsector.
