Geen onderscheid meer tussen stof van hardhout en stof van zachthout en aanmerkelijk lagere grenswaarden. Die stelt de Gezondheidsraad voor in een concept advies dat nu openstaat ter consultatie. Aanleiding is Scandinavisch onderzoek naar het risico op (neus-) kanker onder mensen die met hout werken.

In de huidige arbo-wetgeving wordt nog een onderscheid gemaakt tussen stof van hardhout en stof van zachthout. Het hardhoutstof zou gevaarlijker zijn voor de mens. Maar ook in de in Nederland geldende wetgeving wordt al meegenomen dat veel werknemers in de houtverwerkende industrie met beide houtsoorten door elkaar heen werken: er wordt vanuit gegaan dat gemeten houtstof een mengsel is van de twee houtsoorten.
Het huidige verbodsrisico, de waarde waarboven de arbeidsinspectie handhaaft omdat het gezondheidstrisico te hoog is, ligt op 2 mg/m3, twee milligram stof per kubieke meter lucht. Zowel de timmerindsutrie als de meubelindustrie hanteren een veel ambitieuzere grenswaarde. In de arbocatalogi van beide branches wordt 1 mg/m3 haalbaar geacht.

Relatie houtstof-luchtwegen niet bewezen

In de nu voorgestelde aanpak, Evaluation of health hazards as basis for an occupational exposure limit, wordt geconcludeerd dat álle houtstof slecht voor de gezondheid is. Niet alleen verhoogt het de kans op het onstaan van neuskanker, maar ook lijkt het bij te dragen aan allerlei aandoeningen aan de hogere luchtwegen (hoesten, ademhaling, astma). Van die laatste cluster aan aandoeningen is echter niet met wetenschappelijke zekerheid vast komen te staan dat die relatie er is. Bij neuskanker ligt dat anders: in 2017 werd een onderzoek verricht naar de relatie met hun beroep van 343 personen in vier Scandinavische landen die allen neuskanker hadden. Dat werd vergeleken met 1965 mensen zonder neuskanker en hun beroep. Er volgde uit dat werken in een omgeving met veel houtstof de kans op kanker verhoogt.
Om die reden stelt de Gezondheidsraad voor om de grenswaarde aanzienlijk te verlagen. De industrie zou moeten streven naar 0,1 mg/m3, want dan is er nog maar een risico van 4 nieuwe ziektegevallen op 100.000 personen. Bij 0,8 mg/m3 is dat 4 op de 10.000. Boven de 2,9 mg/m3 is het al vele malen hoger: van elke 1000 werknemers krijgen er 4 neuskanker. Dit alles overigens gerelateerd aan een veertig jarig dienstverband van een achturige werkdag volledig dienstverband onder gelijkblijvende omstandigheden.

Wet laat nog even op zich wachten

Het rapport van de Gezondheidsraad met de nieuwe voorgestelde normen ligt nog tot maart voor ter consulatie. Het zal waarschijnlijk rond de zomer gereed zijn. Mogelijk zet het ministerie houtstof dan direct op de SZW-lijst met kankerverwekkende stoffen en processen.
Of de nieuw voorgestelde grenswaarde ook tot wet wordt is een langer proces. Hierover gaat uiteindelijk de SER: in de subcommissie Grenswaarden Stoffen wordt dit met deskundigen, werkgevers en werknemers besproken. Die adviseert de SER. Het daaruit voortvloeiende oordeel wordt meestal overgenomen door de minister van SZW. Dit neemt meestal zo’n twee jaar in beslag.